André Ouwehand en ik hebben een essay mogen bijdragen aan de bundel ‘Zicht op Leefbaarheid. Tien essays over leefbaarheid in Rotterdamse Wijken.’, een publicatie ter viering van het 10 jarig bestaan van de Kenniswerkplaats Leefbare Wijken.
Ruim 15 jaar sloot Rotterdam met de Rotterdamwet een substantieel deel van de sociale woningvoorraad af voor woningzoekenden van buitenaf zonder inkomen uit arbeid. Dat gebeurde als reactie op de voorspelde groei van het aandeel kwetsbare inwoners, vaak met een migratieachtergrond. De toename van deze huishoudens in bepaalde wijken werd gezien als een grote bedreiging van de leefbaarheid, die gestopt moest worden. Het lukte de stad begin deze eeuw daarvoor een wettelijke basis te laten creëren door het Rijk. Begin 2022 wordt deze maatregel, de toepassing van artikel 8 van de Rotterdamwet, in Rotterdam beëindigd, maar gelijktijdig komen andere maatregelen (artikel 9 en artikel 10) daarvoor in de plaats. De nieuwe maatregelen beogen echter deels hetzelfde en verkleinen op dezelfde wijze de kansen van een grote groep woningzoekenden. Het sturen van de woonruimteverdeling in wijken waar de leefbaarheid zwak is, staat nog steeds en opnieuw op de agenda. Het is tijd om terug te kijken: wat was de aanleiding? Wat waren de veronderstelde effecten van maatregelen? Werden die gerealiseerd? Kun je leefbaarheid sturen met woonruimteverdeling? En waar we staan we nu met deze maatregelen in het huidige tijdperk van discussies over uitsluiting en gewenste inclusiviteit? Een terugblik om vooruit te kunnen kijken.